بنابراین در پاسخ به این سوال که وکیل کیست ، باید گفت وکیل به شخصی گفته می شود که در آزمون وکالت کانون وکلا یا قوه قضاییه پذیرفته شده و پس از گذراندن دوره کارآموزی وکالت خود ، می تواند به شغل وکالت مشغول شود ؛ هر چند به لحاظ عرفی به کارآموزان وکالت نیز وکیل گفته می شود . البته قابل ذکر است که صرف داشتن تحصیلات حقوقی برای اخذ اجازه نامه کفایت نمیکند و در همین راستا کانون وکلا میتواند قبل از مجوز دادن برای وکالت اتفاقی، با شخص مصاحبه علمی کرده و در صورت نداشتن اطلاعات کافی، از دادن مجوز خودداری کند . در واقع این افراد بدون وارد شدن به مراحل کارآموزی و آزمون کانون وکلا در یک مورد خاص پروانه وکالت اخذ نموده اند و او با سپری نمودن روند قانونی و پرداخت هزینه ها می تواند چنین وکالتی را بپذیرد و از این طریق از حقوق خویشاوندانش دفاع کند، به چنین وکیلی وکیل اتفاقی می گویند.
- کسانی که در یکی از رشته های حقوق یا الهیات و معارف اسلامی در مقطع کارشناس فارغ التحصیل شوند میتواند در دوره آزمون وکالت که هر سال یکبار برگزار میشود شرکت کنند.
- جرایم شخصی به نوعی از جرایم اطلاق میشود که موجب وارد شدن آسیب جسمی یا روحی به افراد دیگر میشود.
- چنانچه وکیل برای دعوی مجبور به رفت و آمد به شهر دیگری باشد، هزینه سفر و اقامت وی برعهده موکل می‌باشد.
- عدم گرفتنِ وکیل کیفری و یا گرفتنِ وکیل نامجرب میتواند مسیر پرونده و پروسه احقاق حق را مختل کند، مسیر زندگی فرد را به سمت منفی تغییر دهد، موجب صدمات مالی و جانی و حیثیتی و آبرویی شود و هزینه‌های دادرسی را نیز افزایش دهد.
«قضاوت یا داوری کاری است که فرد یا افرادی درباره اختلافات افراد انجام می دهند تا بتوانند اختلافات آنها را حل و فصل کنند». 2) حق الوکاله وکیل تابع قراردادبین طرفین خواهد بود واگر نسبت به حق الوکاله یا مقدار آن قراردادنباشدتابع عرف وعادت است اگر عادتی مسلمی نباشد وکیل مستحق اجرت المثل است. 3)اگر وکیل که وکالت در توکیل نداشته انجام امری را که در آن وکالت دارد به شخص ثالثی واگذار کندهر یک از وکیل وشخص ثالثدر مقابل موکل نسبت به خساراتی که مسبب محسوب می شود مسئول خواهد بود.
ب ـ هیأت اجرایی مشاورین و وکلای دادگستری قوه قضاییه
یکی از مهم ترین موضوعات و نکات مهم در انتخاب وکیل آن است که شخصی که قرار است به وکالت از ما پرونده ای را به عهده بگیرد ، تخصص و دانش کافی در این حوزه را داشته باشد ؛ به این دلیل که امر وکالت یک مسئله کاملا تخصصی و حرفه ای است . شغل وکالت کیفری از نظر سروکار داشتنِ مستقیم با جان و مال و آبرو و حیثیت افراد (چه متهم و مظنون و مجرم و چه شاکی) حساسیت و اهمیت بسیار فراوانی دارد. اگر دعوایی به اشتباه مطرح شود و یا اگر وکیل کیفری نتواند احقاق حق را انجام دهد، ممکن است ضرر و زیان‌های مالی و جانی و آبرویی برای هریک از طرفین دعوا به وجود آید.
تعهد وکیل مبنی بر بازگرداندن اموال، اسناد و حساب مربوط به موکل
در مابقی دعاوی کیفری اگرچه داشتن وکیل اجباری نیست اما متهم و شاکی حق دارند که از وکیل استفاده کنند. در اقشار ضعیف جامعه که فرد توانایی مالی برای انتخاب وکیل نداشته باشد و احتمالا اطلاعات کافی نیز برای دفاع از خود ندارد، میتواند از دادگاه تقاضای تعیین وکیل کند. حال اگر دادگاه تشخیص دهد که متهم قادر به انتخاب وکیل نیست، میتواند با استفاده از بودجه‌ی دادگستری برای متهم، وکیلی تسخیر کند.
طبق ماده 679 قانون مدنی، موکل میتواند هر وقت بخواهد وکیل خود را عزل کند، مگر اینکه وکالت وکیل با عدم عزل در ضمن عقد لازمی شرط شده باشد. همچنین طبق ماده 680 قانون مدنی، تمام اموری که وکیل قبل از رسیدن خبر عزل و برکناری به او در حدود وکالت خود بنماید نسبت به موکل نافذ است. 2- اگر پذیرش یک وکیل توسط کانون وکلا صورت گرفته باشد، فرد وکیل پایه یک دادگستری میشود و اگر پذیرش خود را از طریق قوه قضاییه به دست آورد، پایه دو دادگستری میشود. 3- طبق ماده ۴۰ قانون وکالت مصوب 1315، وکیل دادگستری نمی‌تواند نسبت به موضوعی که قبلاً به واسطه سمت قضایی یا حکمیت، در آن اظهار عقیده کتبی نموده است و قبول وکالت نماید.